رکود تورمی و چالش‌های ساختاری در بازار مسکن؛ ضرورت برنامه‌ریزی جامع برای خروج از بحران

به گزارش اطلاع با ما، رکود تورمی و چالش‌های ساختاری: بازار مسکن ایران در شرایط رکود تورمی با کاهش قدرت خرید مردم، افت تولید مسکن و ناترازی شدید عرضه و تقاضا مواجه است. افزایش قیمت‌ها همراه با ناکارآمدی وام‌های مسکن و عدم حمایت مالی بانک‌ها از تولید مسکن، بحران را تشدید کرده است. طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن نیز به دلیل کمبود منابع مالی و ضعف در اجرا، کافی به نظر نمی‌رسند. کارشناسان بر ضرورت هماهنگی میان دولت، بانک‌ها و بخش خصوصی تأکید دارند و پیشنهاد می‌کنند با افزایش توان خرید مردم، تسهیل سرمایه‌گذاری، کاهش مالیات‌ها و تقویت نظام بانکی، بحران مدیریت شود.

تحلیل بازار مسکن: رکود تورمی و چالش‌های پیش‌رو

بازار مسکن ایران، به‌ویژه در کلان‌شهر تهران، همچنان با رکود تورمی و چالش‌های ساختاری مواجه است. این شرایط به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، کمبود تولید مسکن و سیاست‌های ناکارآمد در حوزه تأمین مالی و عرضه به وجود آمده و تشدید شده است.

1. رکود تورمی و کاهش قدرت خرید

رشد ملایم قیمت‌ها در بازار مسکن باوجود رکود، نشان‌دهنده عمق مشکل تورمی است. افزایش قیمت‌ها همراه با کاهش قدرت خرید خانوارها باعث شده بخش بزرگی از متقاضیان واقعی، توانایی ورود به بازار را نداشته باشند. حتی افزایش سقف وام خرید مسکن به 960 میلیون تومان نیز نتوانسته تأثیر محسوسی در کاهش این فشار داشته باشد، زیرا نرخ بهره بالا و ارزش محدود وام در برابر قیمت واقعی مسکن، این ابزار را ناکارآمد کرده است.

2. افت تولید و ناترازی بازار

کاهش تولید سالانه مسکن از 720 هزار واحد به 320 هزار واحد، نشان‌دهنده بحرانی در حوزه عرضه است. این افت تولید ناشی از کمبود منابع مالی، افزایش هزینه‌های ساخت، و سیاست‌های ناکارآمد در حمایت از انبوه‌سازان است. برنامه‌های دولت‌های مختلف نظیر مسکن مهر، اقدام ملی و نهضت ملی مسکن به دلیل عدم تأمین منابع مالی پایدار و ضعف در اجرا، نتوانسته‌اند مشکل ناترازی عرضه و تقاضا را حل کنند.

3. چالش‌های مالی و بانکی

یکی از بزرگ‌ترین موانع بازار مسکن، عدم حمایت سیستم بانکی از تأمین مالی پروژه‌های ساخت‌وساز است. فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه‌سازان، به صراحت از عدم همکاری بانک‌ها با دولت و بخش خصوصی انتقاد کرده است. بدون مشارکت موثر نظام بانکی در تأمین سرمایه، پیشبرد طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن دشوار خواهد بود.

4. برنامه‌های دولتی و ضعف در اجرا

اگرچه برنامه ساخت نهضت ملی مسکن گامی مثبت تلقی می‌شود، اما با توجه به کسری 6 میلیون واحد مسکونی در کشور، این اقدامات به تنهایی کافی نیست. نیاز به برنامه‌ریزی جامع‌تری وجود دارد که شامل حمایت از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، کاهش مالیات‌ها و عوارض ساختمانی، و تسهیل روند صدور مجوزها باشد.
راهکارهای پیشنهادی برای عبور از بحران

افزایش قدرت خرید مردم:

ارائه وام‌های بلندمدت با نرخ بهره پایین‌تر.
اجرای سیاست‌های حمایتی نظیر یارانه تسهیلات مسکن برای اقشار کم‌درآمد.

افزایش تولید مسکن:

تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی.
کاهش مالیات‌ها و هزینه‌های عوارض ساختمانی.
استفاده از فناوری‌های نوین برای کاهش هزینه‌های ساخت.

اصلاح نظام بانکی:

الزام بانک‌ها به تخصیص منابع پایدار برای تأمین مالی پروژه‌های مسکن.
تقویت صندوق‌های زمین و مسکن برای حمایت از انبوه‌سازان.

هماهنگی میان دولت و بخش خصوصی:

تشکیل کارگروه‌های مشترک میان دولت، بانک‌ها و انبوه‌سازان برای تدوین سیاست‌های اجرایی.
تعریف مشوق‌های مالیاتی و تسهیلات ویژه برای انبوه‌سازان فعال در پروژه‌های دولتی.

نتیجه‌گیری

بحران مسکن در ایران نیازمند اقدامات فوری، جامع و هماهنگ است. حل این بحران تنها با برنامه‌ریزی دقیق و عملیاتی که بر افزایش تولید، حمایت مالی از خریداران و اصلاح ساختارهای مالی و بانکی متمرکز باشد، امکان‌پذیر است. اگرچه دولت گام‌هایی مانند نهضت ملی مسکن برداشته، اما بدون تأمین منابع مالی پایدار و مشارکت موثر بخش خصوصی، عبور از این بحران دشوار خواهد بود.