گزارشی درباره یک سند محرمانه که به تازگی از طبقه‌بندی آرشیو امنیت ملی آمریکا خارج شده است

به گزارش اطلاع با ما، گزارشی درباره یک سند محرمانه : یادداشتی از «وین مری» کارمند سفارت آمریکا در مسکو در سال ۱۹۹۴ که اخیراً پس از ۳۰ سال با استفاده از قانون آزادی اطلاعات از طبقه‌بندی خارج شده، اشتباهات سیاست خارجی آمریکا در مدیریت روابط با روسیه پساشوروی و تأکید ناکارآمد بر اصلاحات اقتصادی سریع را نقد می‌کند.

این یادداشت با عنوان «روسیه متعلق به کیست؟ به سوی سیاست احترام متعادل» با انتقاد از آمریکا، خطرات تحمیل مدل‌های اقتصادی غربی به روسیه‌ی آماده‌نشده را برجسته کرده و هشدار داده بود که این رویکرد می‌تواند مردم روسیه را از آمریکا دور کرده و حسن نیت نسبت به ایالات متحده را نابود کند.

یادداشت وین مری با وجود پیش‌بینی‌های دقیق، توسط سیاست‌گذاران واشنگتن نادیده گرفته شد و نویسنده آن به دلیل مخالفت با تفکر غالب ترویج اقتصاد آزاد منزوی شد و پس از اتمام دوره‌اش در سفارت مسکو، به حاشیه رانده شد و به دلیل بیان این دیدگاه‌ها از جریان اصلی وزارت امور خارجه کنار گذاشته شد.

این سند، نشان‌دهنده پیامدهای نادیده گرفتن صداهای مخالف در سیاست‌گذاری و خطرات رویکردهای تک‌بعدی در مداخله‌های خارجی است.

 مهمترین اشتباهات آمریکا از دیدگاه مری

تمرکز اشتباه بر اقتصاد بازار: اصلاحات سریع بازار آزاد مانند شوک‌درمانی، بدون در نظر گرفتن واقعیت اقتصادی و اجتماعی روسیه، به نابرابری‌های اقتصادی دامن زد و اعتماد مردم روسیه به آمریکا را کاهش داد. به جای تحمیل مدل‌های اقتصادی غربی، آمریکا باید بر کمک به توسعه نهادهای دموکراتیک تمرکز می‌کرد.

 لزوم احترام و شکیبایی در سیاست خارجی:

مری خواستار رویکردی با “احترام متعادل” شد که تحولات پیچیده روسیه را به رسمیت بشناسد و از تحمیل مدل‌های اقتصادی پرهیز کند. رویکرد مقامات آمریکایی به عنوان “توریست‌های کمک‌کننده”، مشروعیت نیروهای دموکراتیک روسیه را تضعیف و تصور مداخله خارجی را تقویت کرد.

انتقاد از ارتباط دگماتیک بازار آزاد و دموکراسی: بازارها می‌توانند بدون دموکراسی عمل کنند، اما دموکراسی‌ها می‌توانند بدون بازارهای آزاد وجود داشته باشند. مری بر اهمیت توسعه دموکراتیک در کنار اصلاحات اقتصادی محتاطانه تأکید کرد، برخلاف تفکر غالب واشنگتن که سرمایه‌داری بازار آزاد را ضروری برای دموکراسی می‌دانست.

هشدارهای وین مری و درس های آن برای امروز:

خطر تحمیل راه‌حل‌های تک‌بعدی

سیاست‌های ساده و کلیشه‌ای در مسائل ژئوپلیتیکی، مانند رویکرد واشنگتن در روسیه، به جای تثبیت اوضاع، نیروهای ضددموکراتیک را تقویت می‌کنند.

 ضرورت درک شرایط بومی

مری بر اهمیت توجه به واقعیت‌های بومی و استفاده از دانش کارشناسان میدانی تأکید دارد، نه تکیه صرف بر ایدئولوژی‌ها یا نظریه‌های آکادمیک.

 پیامدهای سرکوب دیدگاه مخالفان در سیاستگذاری

سرکوب دیدگاه‌های مخالف در سیاست‌گذاری منجر به خفگی انتقاد سازنده و جلوگیری از بحث‌های معنادار شد، که تجربه مری این موضوع را برجسته می‌کند.

 ارزش بازنگری در سیاست خارجی:

سیاست خارجی موفق باید بر احترام، درک محلی و حمایت از فرآیندهای دموکراتیک بنا شود، نه بر قدرت یک‌جانبه یا نسخه‌های اقتصادی ساده.