بحران در ناوگان اتوبوسرانی تهران؛ واردات یا تقویت تولید داخلی؟

به گزارش اطلاع با ما، ناوگان اتوبوسرانی – بحران ناوگان اتوبوسرانی تهران نتیجه مشکلات ساختاری و مدیریتی است که تأمین و بهره‌برداری بهینه از اتوبوس‌های شهری را به چالش کشیده است. تحلیل وضعیت فعلی نشان می‌دهد که کلان‌شهر تهران برای مدیریت حمل‌ونقل عمومی نیازمند اتخاذ سیاست‌های ترکیبی، انعطاف‌پذیر و بلندمدت است.

۱. وضعیت فعلی و چالش‌های پیش‌رو

فرسودگی ناوگان: تعداد قابل توجهی از اتوبوس‌های موجود به دلیل عمر بالا و مشکلات فنی از چرخه خدمات خارج شده‌اند. از ۴۱۴ اتوبوس جدید، نیمی به دلیل نقص فنی در حالت غیرفعال قرار دارند.

ظرفیت ناکافی: نیاز تهران به حدود ۹۰۰۰ دستگاه اتوبوس، در حالی که تولید داخلی و قراردادهای جاری پاسخگوی این نیاز نیست، وضعیت را پیچیده‌تر کرده است.

چالش کیفیت تولید داخلی: تولیدات داخلی از نظر پیمایش و بهره‌وری قابل رقابت با اتوبوس‌های خارجی نیستند. به‌عنوان مثال، اتوبوس‌های برقی چینی با پیمایش ۲۷۰ کیلومتر در هر شارژ، ۱۰۰ کیلومتر بیشتر از مدل‌های داخلی کارایی دارند.

۲. مقایسه تولید داخلی و واردات

هزینه: هزینه تولید داخلی اتوبوس برقی در ایران خودرو دیزل (۲۹۰ هزار یورو) حدود ۷۰ هزار یورو بیشتر از نمونه‌های وارداتی چینی (۲۲۰ هزار یورو) است.

کارایی فنی: اتوبوس‌های وارداتی نه تنها پیمایش بیشتری دارند، بلکه از نظر عملکرد در شرایط آب و هوایی مختلف نیز برتری دارند.

انعطاف‌پذیری مالی: شرکت‌های خارجی در مدل‌های مالی متنوع شامل پرداخت نقدی، تسهیلات و تبادل املاک انعطاف بیشتری نشان داده‌اند، در حالی که تولیدکنندگان داخلی توانایی تطبیق با این مدل‌ها را نداشتند.

۳. راهکارها و استراتژی‌ها

رویکرد ترکیبی: واردات به‌عنوان راه‌حلی کوتاه‌مدت برای رفع نیازهای فوری تهران باید با سرمایه‌گذاری در ارتقای کیفیت تولید داخلی همراه باشد.

حمایت از تولید داخلی: دولت و شهرداری باید از طریق ارائه تسهیلات، تأمین نقدینگی و مشوق‌های مالی به تولیدکنندگان داخلی کمک کنند تا کیفیت و بهره‌وری محصولات افزایش یابد.

اصلاح قراردادها: شفافیت در قراردادها و الزام تولیدکنندگان به رعایت استانداردهای فنی و زمان‌بندی تحویل می‌تواند مشکلات فعلی را کاهش دهد.

بهبود نگهداری: با راه‌اندازی سیستم‌های مدیریت پیشرفته برای نگهداری و تعمیرات اتوبوس‌های فعلی، بهره‌وری ناوگان موجود افزایش خواهد یافت.

۴. نقش دولت و شهرداری

دولت می‌تواند با حمایت‌های مالی و بانکی از واردات و نوسازی ناوگان، فشار بر بودجه شهرداری را کاهش دهد. شهرداری نیز باید در کنار واردات، به شکل جدی‌تر به توسعه ظرفیت‌های داخلی توجه کند. در بلندمدت، ایجاد یک صنعت اتوبوس‌سازی رقابتی با قابلیت صادرات، می‌تواند به کاهش وابستگی به واردات و تقویت اقتصاد ملی منجر شود.

نتیجه‌گیری

وضعیت کنونی نشان می‌دهد که مدیریت شهری تهران برای عبور از بحران ناوگان اتوبوسرانی باید به دنبال راهکارهایی ترکیبی و متوازن باشد. واردات به‌عنوان یک راه‌حل کوتاه‌مدت برای رفع نیاز فوری قابل قبول است، اما در بلندمدت بدون ارتقای کیفیت تولید داخلی و مدیریت بهتر منابع، چالش‌های فعلی پایدار خواهند ماند.