مجمع الکترال رئیس‌جمهور آمریکا را انتخاب می‌کند یا مردم؟

به گزارش اطلاع با ما، مجمع الکترال رئیس‌جمهور آمریکا : اسفندیار خدایی، دکترای مطالعات آمریکا- قضاوت ما ایرانیها درباره آمریکا غالباً با حب یا بغض همره است. برخی رسانه‌ها و سیاسیون در تریبونهای مختلف مدعی‌اند که رئیس‌جمهور آمریکا را یک عده سیاستمدار در مجمع الکترال انتخاب کنند نه مردم. به گمان آنها در انتخابات ۲۰۱۶ با وجود آنکه هیلاری کلینتون سه میلیون رای بیشتر کسب کرد، اعضای مجمع الکترال با نظارت استصوابی به او خیانت کردند و رای خود را به سبد ترامپ ریختند! اینطور نیست و بحث نظارت استصوابی هم بی‌ربط است.

 هیلاری کلینتون به این علت شکست خورد که در چند ایالت کلیدی شکست خورد. هر ایالت آمریکا با توجه به جمعیتی که دارد، سهمیه یا آراء الکترال مشخصی دارد که مساوی با مجموع تعداد نمایندگان آن ایالت در سنا و مجلس نمایندگان است. (هر ایالت دو سناتور و متناسب با جمعیت، تعدادی نماینده مجلس دارد) جهت سهولت با مثالی از کشورمان توضیح می‌دهم: تهران ۳۸ نماینده در مجلس دارد پس ۳۸ سهمیه رای الکترال دارد. خوزستان و فارس هرکدام ۱۸ نماینده در مجلس دارند پس هرکدام ۱۸ سهمیه الکترال هم دارند به همین ترتیب لرستان، کرمانشاه و سمنان هم هرکدام ۹، ۷ و ۴ سهمیه الکترال دارند. هر ایالت آمریکا هم با توجه به مجموع تعداد نمایندگان خود در کنگره، تعداد مشخصی سهمیه یا رای الکترال دارد.

تمام ایالات آمریکا مجموعاً ۵۳۸ سهمیه الکترال دارند. بیشترین سهمیه را کالیفرنیا با ۵۵ رای الکترال دارد. آلاسکا، داکوتای جنوبی و شمالی و چند ایالت دیگر فقط سه سهمیه الکترال دارد. تگزاس ۳۸ و فلوریدا و نیویورک هرکدام ۲۹ سهمیه رای الکترال دارند. بقیه ایالات بین ۳ تا ۲۰ سهمیه الکترال دارند.

نکته بسیار مهم: هرکدام از کاندیداها که در یک ایالت پیروز شوند، تمام سهمیه الکترال آن ایالت را از آن خود می‌کنند و کاندیدای شکست خورده هیچ سهمیه‌ای از آراء الکتورال آن ایالت را کسب نمی‌کند. تکرار می‌کنم هیچ! یعنی هر ایالت یا قرمز جمهوری‌خواه (ترامپ) می‌شود و یا آبی دموکرات (هریس). در انتخابات آمریکا رقابت بین ایالتهاست. این پاراگراف را دوباره بخوانید!

در نهایت هر کس نصف بعلاوه یک، یعنی ۲۷۰ رای الکترال از مجموع ۵۳۸ رای الکترال را کسب کرد، رئیس‌جمهور می‌شود. در جلسه‌ای نمادین و تشریفاتی به نام مجمع الکترال، حزب پیروز هر ایالت تعدادی افراد مساوی با سهمیه آن ایالت را به نمایندگی به این مجمع می‌فرستد و رئیس‌جمهور کسی خواهد بود که رای الکتورال بیشتری کسب کرده و این جلسه تشریفاتی است. اینکه گفته می‌شود آنها می‌توانند خیانت کنند تاکنون در انتخابات آمریکا هرگز رخ نداده یا سرنوشت‌ساز نبوده. گاهی بخصوص نمایندگان کاندیدای شکست خورده ممکنه جهت شوخی یا مسخره‌بازی، رای خود را به فلان هنرپیشه یا سیاستمداری که اصلاً کاندیدا نیست بدهند که این پدیده چندان اهمیت ندارد چون آراء الکترال کاندیدای شکست خورده را معمولاً پیگیری نمی‌شوند و گاهی حتی لازم نیست که آنها به پایتخت سفر کنند چون نتیجه قبلاً در انتخابات مشخص شده.

نکته مهم دیگر: برخی ایالات به دلیل بافت جمعیتی و نژادی و فرهنگی خود در یکصد سال گذشته همواره طرفدار دموکراتها یا جمهوریخواهان بوده‌اند، بنابراین اهمیت آنها در رقابت انتخاباتی کمتر است. مثلاً مردم کالیفرنیا همیشه به دموکراتها رای داده‌اند، پس کار کاندیدای دموکرات مثل هریس در کالیفرنیا برای پیروزی سخت نیست و انتخابات در این ایالت رقابتی نیست. ترامپ حتی نیازی نمی‌بیند که به کالیفرنیا سفر کند چون وقت تلف کردن است! برعکس ایالاتی هم هستند که همیشه حامی جمهوری‌خواهان هستند مثل ایالت تگزاس. می‌شود گفت با توجه به گرایش سیاسی غالب در کالیفرنیا و تگزاس، انتخابات در این دو ایالت تشریفاتی است. مهم نیست که مشارکت در این دو ایالت ۱۵ درصد باشد یا ۸۵ درصد چون کم یا زیاد بودن مشارکت تعداد سهمیه الکترال این ایالتها را تغییر نمی‌دهد حتی اگر کامالا هریس در کالیفرنیا پنج میلیون و یک رای بیشتر از ترامپ کسب کند فقط آن یک رای اضافی کافیه که تمام رای الکترال کالیفرنیا از آن او باشد و پنج میلیون رای اضافی، دیگه به دردش نمی‌خوره.

اما هشت ایالت پاندولی (نوسانی) یا صحنه نبرد هستند مثل پنسیلوانیا، میشیگان، آریزونا، جورجیا، ویسکانسین و چند ایالت دیگر. در ایالتهای پاندولی احتمال پیروزی هر دو نامزد جمهوریخواه و دموکرات وجود دارد، لذا رقابت در این ایالتها خیلی داغ و پر سر و صداست و پیروزی در این ایالات و کسب سهمیه آراء الکتورال آنها بسیار مهم و سرنوشت‌ساز است. وقتی تعداد آراء الکترال کسب شد در سراسر کشور نزدیک باشد، ممکن است در ایالت پنسیلوانیا یک نامزد با اختلاف هزار رای تمام بیست رای سهمیه الکترال این ایالت را کسب کند و با کسب حد نصاب ۲۷۰ رای الکترال، رئیس‌جمهور شود.