رویکرد ضدلیبرالی ترامپ: تاثیر منفی راهبرد «اول آمریکا» بر مزیت آمریکا

به گزارش اطلاع با ما ، رویکرد ضدلیبرالی ترامپ: دولت ترامپ در نظر دارد سیاست خارجی ملی‌گرایانه «اول آمریکا» را در دوره دوم ریاست جمهوری خود نیز دنبال کند. او به متحدانش در ناتو هشدار داده که در صورت عدم افزایش هزینه‌های دفاعی، از آنها فاصله خواهد گرفت. فاصله گرفتن دولت ترامپ از متحدانش در ناتو جدی‌ترین چالش نظم بین‌المللی لیبرال خواهد بود. این در شرایطی است که دولت‌های رقیب چین و روسیه در حال گسترش نفوذ خود هستند و قدرت اقتصادی اعضای گروه ۷ کاهش یافته و رشد جریان‌های پوپولیستی در کشورهای غربی چالش مضاعفی را برای نظم لیبرال در پی داشته است.

ناتو و استراتژی امنیتی ایالات متحده

تعهد آمریکا به تقویت سازمان ناتو به عنوان یک اتحاد دفاعی میان دموکراسی‌های لیبرال، زیربنای نظم لیبرال بین‌الملل به حساب می‌آید. تعهد ایالات متحده به ناتو و حمایت از اوکراین تنها ناشی از تمایل به حفاظت از دولت‌های لیبرال و ایده‌های لیبرالی نیست، بلکه در جهت منافع استراتژیک آمریکا نیز قرار دارد. این هدف استراتژیک، جلوگیری از تسلط قدرت‌های رقیب بر اروپا و تداوم حضور نظامی ایالات متحده در این قاره است. سازمان ناتو تاکنون اهداف کلیدی استراتژیک ایالات متحده از جمله ایجاد بازدارندگی در برابر تهاجم شوروی و جلوگیری از بروز درگیری‌های نظامی میان کشورهای عضو را ایفا نموده است.

منتقدان ناتو معتقدند که ایالات متحده اکنون می‌تواند تعهدات خود را در قبال ناتو کاهش دهد بدون اینکه منافع استراتژیک خود را به خطر اندازد اما این امر از اساس نادرست است زیرا ثبات موجود عمدتاً نتیجه بقای ناتو است. این سازمان برای قدرت ایالات متحده ضروری است و رقابت با اروپا را به حوزه اقتصادی محدود می‌کند. با تغییر دینامیک‌های قدرت جهانی، وجود ناتو تعداد رقبای جدی جغرافیایی برای ایالات متحده را کاهش می‌دهد و واشنگتن برای مقابله با چالش‌های حیاتی از جانب چین به حمایت تمام متحدان خود نیاز دارد.

تأثیر سیاست خارجی ترامپ بر چندجانبه‌گرایی

مشاوران ترامپ با کوک کردن ساز مخالفت با لیبرالیسم، در حقیقت به رقبای آمریکا کمک می‌کنند. رقبای خودکامه‌ای آمریکا، مانند چین و روسیه به وضوح بین چندجانبه‌گرایی و لیبرالیسم تمایز قائل شده و به طور فعال در حال ساخت نهادهای بین‌المللی خود مانند بریکس و سازمان شانگهای هستند تا نفوذ ایالات متحده را کاهش دهند. این کشورها از چارچوب‌های نهادی رو به رشد خود برای ترویج اهداف غیرلیبرال و کاهش قدرت ایالات متحده استفاده می‌کنند. چین و روسیه تنها در حال تقویت ظرفیت‌های نهادی خود نیستند، بلکه با گسترش کنترل خود بر سازمان‌های بین‌المللی موجود، نفوذ ایالات متحده را تضعیف می‌کنند.

با تغییر دینامیک‌های قدرت، کشورها به جای وابستگی صرف به یک قدرت بزرگ، به دنبال ایجاد اتحادهای متنوع هستند. کشورهایی مانند هند و ترکیه در حال تأکید بر خودمختاری استراتژیک خود هستند و در عین حفظ ارتباطات با ایالات متحده با قدرت‌های رقیب آمریکا نیز همکاری جدی را پیگیری می کنند. این روند، چشم‌انداز جغرافیایی سیاسی را پیچیده‌تر می‌کند، زیرا حتی کشورهای متحد سنتی نیز سیاست‌های مستقل را دنبال می‌کنند. در مجموع، ضدیت ترامپ با چندجانبه‌گرایی سبب تسریع تغییر نظم به سوی یک جهان چندقطبی شده که در آن نهادهای جایگزین با نظم موجود اهمیت می‌یابند که خطراتی جدی برای منافع ایالات متحده و ثبات جهانی در پی دارد.

اثر سیاست خارجی ترامپ بر قدرت و نفوذ ایالات متحده

اگر دونالد ترامپ از اتحادها و نهادهای چندجانبه خارج شود، این احتمال وجود دارد که در ابتدا امتیازاتی از کشورهایی که برای تامین امنیت به ایالات متحده وابسته‌اند، به دست آورد، اما در ادامه این کشورها را به سمت منابع حمایتی دیگر سوق خواهد داد و این امر نفوذ ایالات متحده را کاهش می‌دهد. رها کردن اصول اساسی سیاست خارجی مانند حقوق بشر و دموکراسی، وجه تمایز ایالات متحده با رقبای خودکامه خود را از بین برده و نفوذ جهانی‌ آمریکا را تخریب خواهد کرد.

دولت ترامپ احتمالاً خطاهای سیاست خارجی ناشی از مخالفت ایدئولوژیک با نظم لیبرال را مرتکب خواهد شد، در حالی بروز چالش‌های جهانی دفاع از نظم لیبرال را بیش از پیش ضروری ساخته است. اگر ترامپ اولویت خود را بر رویکرد «آمریکا اول» قرار دهد، خطر نابودی زیرساخت‌هایی که منافع ایالات متحده را تضمین ساخته، وجود دارد. این وظیفه متخصصان روابط بین‌الملل است که هزینه‌های واقعی چنین رویکردی نادرستی را به دولت گوشزد کنند و مانع از بین رفتن ساختارهای حیاتی شوند که برای تداوم نفوذ جهانی آمریکا ضروری هستند.