جمعه سیاه در ایران؛ برداشت اشتباه و اجرایی ناقص از یک فرهنگ خارجی

به گزارش اطلاع با ما، جمعه سیاه در ایران: جمعه سیاه (بلک فرایدی)، روزی که به عنوان آغاز خریدهای شب عید کریسمس در ایالات متحده شناخته می‌شود، طی سال‌های اخیر در ایران نیز توسط فروشگاه‌ها و بسترهای فروش اینترنتی مورد تقلید قرار گرفته است. با این حال، به نظر می‌رسد اجرای این فرهنگ در کشور ما با برداشتی اشتباه و اجرایی ناقص همراه بوده است.

زمان‌بندی اشتباه

جمعه سیاه در کشورهای غربی بر اساس گاه‌شماری میلادی و نزدیک به کریسمس طراحی شده و هدف اصلی آن تسهیل خرید شب عید است. اما در ایران، این رویداد حدود چهار ماه پیش از عید نوروز برگزار می‌شود که از نظر زمان‌بندی و هدف با فرهنگ خرید شب عید ایرانیان همخوانی ندارد.

تخفیف‌های ناچیز و غیرواقعی

در کشورهای غربی، فروشگاه‌ها اجناسی را که تا پایان سال میلادی فرصت فروش ندارند، با تخفیف‌های بالا (گاهی تا ۸۵ درصد) عرضه می‌کنند. این تخفیفات واقعی و قابل‌توجه هستند. اما در ایران، تخفیفات معمولاً بین ۲ تا ۱۰ درصد است که به ندرت از این مقدار فراتر می‌رود و با استانداردهای جهانی بلک فرایدی فاصله زیادی دارد.

ارائه اجناس بی‌کیفیت

برخلاف کشورهای غربی که هدف اصلی جمعه سیاه فروش اجناس باکیفیت باقی‌مانده است، در ایران بسیاری از فروشگاه‌ها از این فرصت برای فروش اجناس بنجل یا نزدیک به خرابی استفاده می‌کنند. به‌ویژه در حوزه کالاهای الکترونیکی، مانند پاوربانک‌ها و اسپیکرهایی که عمر باتری‌شان به پایان رسیده است.

قیمت‌گذاری غیرشفاف

یکی دیگر از مشکلات رایج، افزایش کاذب قیمت پیش از اعمال تخفیف است. برخی فروشگاه‌ها ابتدا قیمت کالا را بالاتر از نرخ واقعی بازار ثبت می‌کنند و سپس با کاهش جزئی قیمت، تخفیف‌های اغراق‌شده‌ای را به نمایش می‌گذارند. این موضوع موجب سلب اعتماد مشتریان شده و مفهوم اصلی بلک فرایدی را زیر سؤال می‌برد.

چگونه بلک فرایدی را بومی‌سازی کنیم؟

1. تغییر زمان‌بندی: به جای برگزاری جمعه سیاه در اواخر نوامبر، بهتر است این تخفیفات چند روز پیش از عید نوروز برگزار شود تا با فرهنگ و نیازهای خرید ایرانیان هماهنگ باشد.

2. تخفیف‌های واقعی: فروشگاه‌ها باید برای یک روز هم که شده، سود را نادیده گرفته و تخفیف‌های واقعی و چشمگیر ارائه دهند.

3. شفافیت در قیمت‌گذاری: جلوگیری از افزایش کاذب قیمت‌ها و تضمین شفافیت در نمایش تخفیف‌ها می‌تواند اعتماد مشتریان را جلب کند.

4. فروش اجناس باکیفیت: به جای عرضه کالاهای نامرغوب، فروشگاه‌ها باید تمرکز خود را روی اجناس قابل‌استفاده و موردنیاز مردم قرار دهند.

نتیجه‌گیری

اجرای جمعه سیاه در ایران، اگرچه می‌تواند به تقویت فرهنگ خرید کمک کند، اما نیازمند اصلاحات اساسی است. تقلید ناقص و اشتباه از رویدادهای جهانی تنها باعث نارضایتی مشتریان و زیر سؤال رفتن اعتبار فروشگاه‌ها می‌شود. برای موفقیت، باید این رویداد را به نیازها و فرهنگ ایرانیان تطبیق داد و در آن صداقت، شفافیت و مشتری‌مداری را سرلوحه کار قرار داد.