تأمین ارز از محل صادرات خود؛ راهکاری که بحران ارزی را تشدید کرد

به گزارش اطلاع با ما، تأمین ارز از محل صادرات خود: روش تأمین ارز از محل صادرات خود، که برای تسهیل واردات کالا طراحی شده بود، به یکی از عوامل افزایش تقاضای ارز در بازار آزاد و نوسانات ارزی تبدیل شده است. این روش، به‌جای بازگرداندن ارز صادراتی به چرخه رسمی، ارز را برای واردات کالاهای لوکس تخصیص می‌دهد و موجب کاهش منابع ارزی رسمی و تشدید فشار بر بازار آزاد می‌شود. محدودسازی واردات کالاهای غیرضروری، شفافیت در تخصیص ارز، و نظارت دقیق بر بازگشت ارز صادراتی از مهم‌ترین راهکارهای مدیریت این چالش هستند.

تحلیل:

“روش تأمین ارز از محل صادرات خود؛ فرصتی که به تهدید تبدیل شد”

سخنان اخیر عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، درباره عدم بازگشت درصد قابل‌توجهی از ارز صادرات غیرنفتی، بار دیگر بحث چالش‌های مدیریت ارز را به میان آورده است. روش تأمین ارز از محل صادرات خود که در ابتدا به‌عنوان راهکاری برای تسهیل واردات کالا و دور زدن محدودیت‌های ارزی معرفی شد، اکنون به یکی از عوامل تشدید بحران ارزی تبدیل شده است.

این روش، به‌ظاهر قانونی، عملاً دو پیامد مخرب دارد:

1. افزایش فشار بر بازار آزاد ارز: صادرکنندگان، به‌جای عرضه ارز در سامانه‌های رسمی، ارز خود را مستقیماً برای واردات کالاهای لوکس تخصیص می‌دهند. این امر منجر به افزایش تقاضا در بازار آزاد و نوسانات ارزی شده است.

2. عدم بازگشت ارز به چرخه رسمی: این سازوکار مانع از تقویت ذخایر ارزی رسمی کشور شده و توان مدیریت ارزی دولت را کاهش داده است.

واردات کالاهای مصرفی لوکس مانند موبایل‌های گران‌قیمت و خودرو، نه‌تنها موجب خروج بی‌رویه ارز از کشور شده، بلکه با تشدید تقاضای ارز در بازار آزاد، تورم و نوسانات ارزی را افزایش داده است. اقدامات اخیر بانک مرکزی برای محدودسازی استفاده از ارز صادراتی در زنجیره‌های غیرمرتبط، گامی مهم در مدیریت این چالش محسوب می‌شود.

راهکارهای پیشنهادی:

1. شفاف‌سازی و نظارت دقیق بر بازگشت ارز صادراتی.

2. اعمال محدودیت‌های جدی بر واردات کالاهای لوکس و مصرفی غیرضروری.

3. تقویت سامانه‌های تخصیص ارز و کاهش جذابیت بازار آزاد برای واردکنندگان.

در نهایت، مدیریت صحیح این وضعیت نیازمند همکاری گسترده نهادهای دولتی و بخش خصوصی است تا منابع ارزی به اولویت‌های اقتصادی و نیازهای اساسی کشور تخصیص یابد.