ایران، دومین تیم مسن جهان در فوتبال سال ۲۰۲۴

به گزارش اطلاع با ما، ایران دومین تیم مسن – میانگین سنی بالای تیم ملی فوتبال ایران در سال 2024، چالشی جدی برای آینده این تیم محسوب می‌شود. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که وعده جوانگرایی امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم ملی، در عمل محقق نشده و ایران با میانگین سنی 29.75 سال، پس از پرو، مسن‌ترین تیم جهان است. این آمار به‌ویژه در مقایسه با سایر تیم‌های آسیایی نیز نگران‌کننده است، زیرا ایران پیرترین تیم قاره محسوب می‌شود.

پیامدهای میانگین سنی بالا

1. افت کیفیت در بلندمدت

بازیکنان بالای 30 سال، هرچند تجربه بالایی دارند، معمولاً با کاهش توانایی جسمی و سرعت مواجه می‌شوند. حضور پررنگ این گروه سنی ممکن است توان رقابتی تیم را در برابر حریفان جوان‌تر کاهش دهد.

2. کاهش شانس در مسابقات بزرگ

در مسابقات طولانی‌مدت مثل جام ملت‌های آسیا یا جام جهانی، تیم‌هایی با میانگین سنی بالا به‌دلیل تحلیل قوای بدنی در مراحل پایانی با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌شوند.

3. نبود پشتوانه‌سازی

آمار نشان می‌دهد که بازیکنان زیر 21 سال تنها 1.9 درصد از دقایق بازی تیم ملی ایران را به خود اختصاص داده‌اند، رقمی بسیار پایین که بیانگر کمبود فرصت برای استعدادهای جوان است. این مسئله می‌تواند در آینده، انتقال نسل در تیم ملی را با مشکل مواجه کند.

مقایسه با سایر کشورها

برخی از تیم‌های آسیایی مانند اندونزی، ژاپن و امارات نه‌تنها میانگین سنی پایین‌تری دارند، بلکه درصد بیشتری از دقایق بازی را به بازیکنان جوان‌تر اختصاص داده‌اند. این رویکرد باعث می‌شود که در آینده، این تیم‌ها با ترکیبی منسجم‌تر و آماده‌تر وارد میدان شوند. در مقابل، ایران در اکثر شاخص‌ها، از جمله استفاده از بازیکنان زیر 21 سال یا 22 تا 25 سال، عملکرد ضعیفی داشته است.

دلایل عدم تحقق جوانگرایی

1. تمرکز بر نتیجه‌گرایی کوتاه‌مدت

سرمربیان تیم ملی ایران، به‌دلیل فشار برای کسب نتایج فوری، معمولاً ترجیح می‌دهند از بازیکنان با تجربه استفاده کنند و از ریسک میدان دادن به بازیکنان جوان خودداری می‌کنند.

2. ضعف در لیگ داخلی

لیگ فوتبال ایران نیز در پرورش و معرفی استعدادهای جوان به تیم ملی عملکرد مناسبی ندارد. تیم‌های باشگاهی به‌جای توجه به پشتوانه‌سازی، بیشتر به جذب بازیکنان مسن و خارجی روی آورده‌اند.

3. مدیریت ناکارآمد

نبود برنامه‌ریزی بلندمدت در فدراسیون فوتبال و فقدان حمایت از تیم‌های پایه، از دیگر دلایل ضعف در جوانگرایی است.

راهکارها

1. برنامه‌ریزی برای تغییر نسل

ایجاد یک برنامه مدون برای کاهش میانگین سنی تیم ملی در طول دو یا سه دوره و استفاده از بازیکنان جوان‌تر در مسابقات کمتر حساس.

2. تقویت تیم‌های پایه

سرمایه‌گذاری در آکادمی‌ها و تیم‌های پایه باشگاهی و ملی، شناسایی و پرورش استعدادها را تسریع خواهد کرد.

3. ایجاد تعادل در ترکیب تیم

استفاده از بازیکنان باتجربه در کنار بازیکنان جوان می‌تواند ضمن حفظ کیفیت، به انتقال تجربه نیز کمک کند.

4. الگوگیری از تیم‌های موفق

تیم‌هایی مثل ژاپن و کره جنوبی که میانگین سنی پایین‌تری دارند و از سیستم پشتوانه‌سازی موفقی بهره می‌برند، می‌توانند به‌عنوان الگوی عملی مورد توجه قرار گیرند.

جمع‌بندی

اگرچه تیم ملی فوتبال ایران از نظر تجربه و عملکرد بازیکنان مسن خود تاکنون نتایج قابل قبولی به‌دست آورده است، اما آینده‌نگری ایجاب می‌کند که به جوانگرایی توجه ویژه‌ای شود. بدون پشتوانه‌سازی و استفاده تدریجی از بازیکنان جوان، تیم ملی ممکن است در آینده با بحران جدی روبه‌رو شود و توان رقابت با حریفان را از دست بدهد.