آیا آمریکا علیه ایران دست به «اقدام سریع» خواهد زد؟

به گزارش اطلاع با ما ، ریچارد هاس، رئیس سابق شورای روابط خارجی آمریکا در یادداشت مهمی پیرامون آینده روابط ایران و آمریکا نوشت: در تحولی قابل توجه در معادلات قدرت‌های منطقه‌ای، نفوذ ایران در خاورمیانه به دلیل مجموعه‌ای از چالش‌های داخلی و فشارهای خارجی به شدت کاهش یافته است. تهران که زمانی قدرت غالب منطقه‌ای بود، اکنون با شکست‌های نظامی، مشکلات اقتصادی و از دست دادن حمایت گروه‌های نیابتی خود مواجه است. حمایت ایران از گروه‌هایی مانند حماس و حزب‌الله نیز اثر معکوس داشته و اسرائیل توانسته این نیروها را به شدت تضعیف کند.

در کنار اینها، تحریم‌های اقتصادی و ناآرامی‌های داخلی، قدرت ایران را کاهش داده است. همچنین، تقویت توان نظامی اسرائیل و تحولات منطقه‌ای مانند بی‌ثباتی در سوریه و تغییر رویکرد آمریکا نسبت به خاورمیانه، موجب تضعیف بیشتر موقعیت ایران در منطقه شده است.

حمایت مالی و نظامی ایران از گروه‌هایی مانند حزب‌الله لبنان، حماس در غزه و شبه‌نظامیان در عراق و سوریه، به این کشور امکان داده بود تا نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد. اما تحولات اخیر، از جمله تحریم‌های اقتصادی و فشارهای بین‌المللی، این توازن قدرت را به نفع رقبای ایران تغییر داده است.

کارشناسان معتقدند که کاهش قیمت نفت، تحریم‌های شدید آمریکا و همچنین اعتراضات داخلی از جمله عواملی هستند که به تضعیف موقعیت ایران در منطقه کمک کرده‌اند. علاوه بر این، موفقیت‌های اخیر نیروهای دولتی در سوریه و عراق نیز به کاهش نفوذ ایران در این کشورها منجر شده است.

با وجود تضعیف موقعیت، ایران همچنان ظرفیت نفوذ در منطقه را دارد و در کنار این تحولات برنامه هسته‌ای خود را گسترش داده است، ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را افزایش داده و سطح غنی‌سازی را بالاتر برده است. کارشناسان معتقدند که ایران ممکن است به زودی قادر به تولید مواد کافی برای ساخت حدود دوازده سلاح هسته‌ای باشد.

این تحولات نگرانی‌های گسترده‌ای را برانگیخته است، زیرا دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای می‌تواند توازن قدرت در منطقه را تغییر دهد و کشورهای همسایه را مجبور کند تا در استراتژی‌های دفاعی خود بازنگری کنند. از نگاه غرب، حمایت ایران از گروه‌های نیابتی همچنان یک چالش اساسی است، زیرا این گروه‌ها به بی‌ثبات کردن مناطقی مانند غزه، لبنان و یمن ادامه می‌دهند و در عین حال اسرائیل و سایر متحدان آمریکا را تهدید می‌کنند.

ایالات متحده با لحظه‌ای بحرانی در مواجهه با چالش ایران روبرو است. در حالی که برخی از سیاستمداران خواستار اقدام نظامی برای برچیدن توانایی‌های هسته‌ای ایران و خنثی‌سازی گروه‌های نیابتی آن هستند، برخی دیگر بر رویکرد دیپلماتیک بیشتر تاکید می‌کنند. ترکیبی از دیپلماسی، با تهدید استفاده از نیروی نظامی در صورت لزوم، به عنوان موثرترین استراتژی تلقی می‌شود.

ایالات متحده می‌تواند به دنبال توافقی باشد که برنامه هسته‌ای ایران را محدود کرده و حمایت آن از گروه‌های شبه‌نظامی را مهار کند و در ازای شفافیت و محدودیت بیشتر، تحریم‌ها را کاهش دهد. چنین استراتژی‌ای نه تنها از گسترش سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه جلوگیری می‌کند، بلکه به مسائل امنیتی گسترده‌تری که ناشی از نفوذ منطقه‌ای ایران است نیز رسیدگی می‌کند. کلید موفقیت برای ایالات متحده «اقدام سریع» خواهد بود، زیرا پنجره فرصت برای شکل دادن به اقدامات ایران در حال بسته شدن است.